BİLİŞİM HUKUKU
Bilişim Hukuku; bilginin elektronik ortamda üretilmesi, kaydedilmesi, saklanması, taşınması ve/veya kullanılması ile ilgili cihaz, materyal, işlem ve yöntemlere ilişkin ihtilafların çözümü ile ilgili bir hukuk dalı olarak tanımlanabilir. Bilişim hukukunun kapsamı geniş ve diğer hukuk dallarıyla bağlantılıdır.
Bu bağlamda bilişim, bilişim sistemi , bilişim suçları kavramlarından da bahsetmek gerekir;
Bilgi; anlamlandırılabilen her türlü veriye(ses, görüntü, yazı vb.) bilgi denir.
Bilişim, bilginin elektronik ortamda üretilmesi, kaydedilmesi, saklanması, taşınması ve/veya kullanılması ile ilgili cihaz, materyal, işlem ve yöntemleri kapsamaktadır.
Bilişim sistemi ise teknik olarak organizasyondaki karar verme desteğine kadar bilgiyi düzenlemek, saklamak, işletmek ve toplamak olan birbiriyle ilgili parçaların kümesi olarak tanımlanabilir.
Avrupa Konseyi Siber Suç Sözleşmesi’nin “Tanımlar” başlıklı 1. maddesinde “bilgisayar sistemi” terimi, “bir veya birden fazlası belirli bir yazılım çerçevesinde otomatik olarak veri işleyebilen bir cihazı veya birbirine bağlı veya birbiriyle ilişkili bir dizi cihaz” şeklinde tanımlanmıştır. 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 243. maddesinin gerekçesinde ise; “bilişim sistemi, veri toplayıp yerleştirdikten sonra, bunları otomatik işlemlere tabi tutma olanağını veren manyetik sistemler” olarak ifade edilmiştir
Bilişim suçları, siber suçlar bilişim sistemlerinin kullanılarak bizatihi bilişim sisteminde gerçekleştirilen ve/veya bilişim sistemlerinden yararlanılarak işlenen suçlardır. Bilişim suçları teknolojik gelişmelere paralel olarak artış göstermekle, genellikle sanal bir ortamda kişi veya kurumlara maddi ve/veya manevi zarar verecek davranışlarda vücut bulmaktadır. Bilişim suçu, siber suç, sanal suç, internet suçu, bilgisayar suçu, bilişim suç hukuku, bilgisayar ile ilgili suç, bilişim sistemi kullanılarak işlenen suç, bilişim çerçevesinde işlenen suç, bilgisayar sistemine karşı işlenen suç, bilgisayar kullanmak suretiyle işlenen suç vb. farklı kavramlarla da ifade edilebilmektedir.
Bilişim alanındaki suçlar, bilinen, klasik usullerin dışında çok daha hızlı, kolay ve dikkatlerden uzak işlenebilmekte, tespit edilebilmesi ise daha zor olmaktadır. Zira failin bilgisayarın klavyesine dokunması veya mouse’a tıklaması dışında fiziki hareketi olmamakta, ancak fiziki hareketlerle meydana getirilebilecek zararlardan çok daha fazlası bu şekilde oluşabilmektedir.
TCK’da Düzenlenen Bilişim Suçları
- Bilişim sistemine girme suçu (TCK m. 243)
- Sistemi engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme suçu (TCK m. 244)
- Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması suçu(TCK m. 245)
- Yasak cihaz veya program kullanma suçu (TCK m. 245/a)
Özel Hayata Ve Hayatın Gizli Alanına Karşı Suçlar Bölümünde Bilişim Suçları
- Kişisel verilerin kaydedilmesi suçu (TCK m. 135)
- Kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçu (TCK m. 136)
- Verileri yok etmeme suçu suçu (TCK m. 138)
TCK’nın Çeşitli Bölümlerinde Bilişim Yoluyla İşlenebilecek Suçlar
- Haberleşmenin engellenmesi suçu (TCK m. 124)
- Hakaret suçu (TCK m. 125)
- Haberleşmenin gizliliği ihlal suçu (TCK m. 132)
- Bilişim sisteminin kullanılması yoluyla işlenen hırsızlık suçu (TCK m. 142/2-e)
- Bilişim sisteminin kullanılması yoluyla işlenen dolandırıcılık suçu (TCK m. 158/1-f)
- Müstehcenlik suçu (TCK m. 226)
Sonuç olarak, bilişim suçları farklı suç tipleriyle de iç içe geçerek, geniş bir yelpazede karşımıza çıkmaktadır. Bilişim araçlarıyla işlenen her türlü suç, bu suçların ihlal ettiği her türlü hak, bilişim hukukunun düzenleme alanına girmektedir. Önemi her geçen gün daha da artan bu hukuk dalı, alanında uzmanlaştırma gerektiren bir alandır. Zira bilişim sistemleri; sınırları yok denecek kadar geniş, karmaşık ve detaylıdır. Teknolojinin gelişmesiyle de bu karmaşıklık her geçen gün artmakta ve uzman kişilerin de kendilerini sürekli yenileme zorunluluğunu beraberinde getirmektedir.